Türk mühendisleri insansız deniz aracı hedefiyle çalışmalarını sürdürüyor. STM500 tamamlandığında ülkemizin de yerli ve ulusal bir denizaltısı olacak. Hususi sektörün bu konudaki AR-GE faaliyetleri yoğun şekilde devam ediyor.
Türkiye’nin ilk ve tek denizaltı modernizasyon ihracatında Pakistan’ın haiz olduğu Agosta 90B Sınıfı denizaltılardan ikincisi teslim edildi. Pakistan’daki faaliyetleri gören birçok ülke de Türkiye ile temas kurmaya başladı.
STM Müdafa Teknolojileri Mühendislik ve Tecim AŞ Genel Müdürü Özgür Güleryüz, Türkiye’nin ilk ve tek denizaltı modernizasyon ihracatına ilişkin açıklamalarda bulunarak, Türk mühendisleri tarafınca tasarlanmış denizaltıyı hem Deniz Kuvvetlerine hem dost ve kardeş ülkelere satabilme ihtimalini düşündüğünü belirttiyor.
Proje 2016 senesinde başladı
Güleryüz’ün verdiği bilgilere gore, proje 2016 senesinde Pakistan Deniz Kuvvetlerinin ihaleye çıkmasıyla başladı.
Fransız yapımı Agosta 90B Sınıfı denizaltıların yarı yaşam modernizasyonunu içeren ihaleyi üretici firmaya karşı kazandıklarını belirten Güleryüz, sonrasında da ikinci ve üçüncü denizaltıların projeye dahil edildiğini bildirdi.
İlk denizaltı Nisan 2021’de teslim edildi
Güleryüz, ilk denizaltıyı Nisan 2021’de teslim ettiklerini, ikincisini de Aralık 2022’de kullanıma sunduklarını ifade ederek, şu şekilde konuştu:
Bu proje bizim için hakkaten tehlikeli sonuç bir proje. Üretici firmaya karşı kazandığımız bir ihale. Yurt haricinde oldukça fazla örneğini göremezsiniz. Üretici firmalar haricinde bu yetkinliğe haiz şirket sayısı oldukça fazla yok. Bu denizaltı modernizasyonuyla STM, denizaltı mevzusundaki yetkinliğini ispatlamış oldu. Birçok yerli ve ulusal firmamızın bizle birlikte ihracat yapmasına kapı açmış olduk. Bu biçim platformlara, denizaltılara haiz ülkelere de ileti olmuş oldu. Şu sebeple üretici şirket haricinde STM, oldukça kapsamlı bir modernizasyonu yurt haricinde, Pakistan’da gerçekleştirmiş oldu. Üçüncü denizaltı için çalışmalarımız yoğun şekilde devam ediyor. Ülkemizin denizaltı benzer biçimde oldukça ileri teknoloji içeren stratejik bir alanda gerçekleştirdiği ilk mühendislik ihracatı. 50’ye yakın alt yüklenici firmamız var. Bu projeyle tamamımız için yeni bir kapı açıldı.
“Son denizaltı iki seneyi bulmadan teslim edilecek”
İki seneyi bulmadan son denizaltıyı teslim etmeyi planladıkları bilgisini veren Güleryüz, ortalama 20 yaş civarında kullanımı olan denizaltılarda bazı sistemlerin yenilenip güncellendiğini ve kapsamlı bir modernizasyon yapıldığını söyledi.
Sistemlerin mühim kısmı yerli firmalarca geliştiriliyor
Güleryüz, değişen tüm sistemlerde son olarak teknolojiler kullanılarak denizaltıların güncel ihtiyaçlara uygun hale getirildiğine işaret ederek, elektronik harp, cenk yönetim sistemi, sonar sistemleri, sensörler benzer biçimde sistem ve donanımların denizaltılara entegre edildiğini, bunların oldukça mühim kısmının da ASELSAN, HAVELSAN benzer biçimde yerli firmalar tarafınca geliştirildiğini dile getirdi.
Türkiye’nin denizaltısı STM500 için emek harcamalar sürüyor
STM’nin denizaltı teknolojilerine yönelik yol haritasına değinen Güleryüz, Ay Sınıfı denizaltıların modernizasyonunun 2015’te tamamlanıp teslim edildiğini, şu anda da yoğun şekilde Preveze Sınıfı denizaltıların modernizasyonunun devam ettiğini altını çizdi.
Reis Sınıfı denizaltıların inşası sürüyor
Güleryüz, Reis Sınıfı denizaltıların inşasının sürdüğüne dikkati çekerek, STM’nin projeye tasarımdan başlayarak yerlileştirme mevzusunda katkı vermeye çalıştıklarını bildirdi.
STM500 denizaltısının tasarımlarının devam ettiğini belirten Güleryüz, şunları kaydetti:
Detay tasarımını tamamlamak üzereyiz fakat mukavim teknenin kontrol üretim faaliyetlerine de Haziran 2022’de başlamıştık. Çalışmalarımız yoğun şekilde devam ediyor. STM500’ü ete kemiğe büründürmek için elimizden geldiği kadar oldukça yoğun ve başarıya ulaşmış şekilde ilerliyoruz. Tüm faaliyetler Agosta örneğinde olduğu benzer biçimde ihracat mevzusunda bizim kapımızı açıyor diye düşünüyoruz. Pakistan’daki faaliyetleri gören birçok ülkeyle temaslarımız devam ediyor. Bunu referans olarak görüyorlar. Denizaltı modernizasyonu mevzusunda bundan sonrasında benzer platformlara haiz, yarı yaşam modernizasyon gereksinim duyan birçok ülkeyle çalışabileceğimizi düşünüyoruz. Modernizasyon mevzusunda beklentimiz oldukça. STM500 ile ülkemizin de yerli-milli denizaltısı olacak. Bundan sonrasında yurt haricinde yalnız modernizasyonla kalmayacağız. STM500 ile ülkemiz mühendisleri tarafınca tasarlanmış, mümkün bulunduğunu kadar yerli-milli sistemleri içeren denizaltıyı hem Deniz Kuvvetlerimize hem dost ve kardeş ülkelere satabilme ihtimalini oluşturabileceğimizi düşünüyoruz.
“İnsansız denizaltı da gündemde”
Denizaltının devasa yükseklikte teknoloji içeren, mühendislik anlamında oldukça karmaşa bir sistem bulunduğunu vurgulayan Güleryüz,
Bu yetkinliğimizi sonuna kadar kullanarak hem modernizasyon faaliyetlerinde hem tasarım, inşa faaliyetlerinde yoğun şekilde vazife almak istiyoruz. Yalnız insanlı platformlarla da kalmayacağız. İnsansız denizaltı da gündemde, oldukça etkin ve başarıya ulaşmış sonuçlar alınabilecek platformlar. Bu mevzularda da çalışmalarımız, AR-GE faaliyetlerimiz yoğun şekilde devam ediyor.
dedi.
