İran’da Mahsa Emini gösterileri sebebiyle yargılanan ya da yargı giyenleri de kapsayan af, yargılama aşamasındaki sanıkların da faydalanacak olması hasebiyle ülkede bir ‘ilk’ olma özelliği taşıyor.
İran’da aralarında Mahsa Emini gösterileriyle bağlantılı olanlar dahil on binlerce tutuklu ve hükümlü için af ve ceza indirimi sonucu alındı.
Ülkenin resmi ajansı IRNA’ya nazaran, İran lideri Ali Hamaney, Yargı Erki Başkanı Gulam Hüseyin Muhsin Ejei’inin devrimin 44. yıl dönümü dolayısıyla af ve ceza indirimi çıkarılmasına ilişkin teklifini kabul etti.
Yargılama aşamasındaki sanıklar da dahil edildi
Hamaney’in kabul etmiş olduğu af teklifi uyarınca, sonuncusu 22 Şubat 2019’da olmak suretiyle daha ilkin çıkarılan geniş çaplı aflardan değişik olarak ilk kez yargılama aşamasındaki sanıklar da af ve ceza indiriminden faydalanacak.
Af, Mahsa Emini şov sebebiyle yargılananları da kapsıyor
Mahsa Emini gösterileri sebebiyle yargılanan ya da yargı giyenlerin de faydalanacağı af kapsamında, çeşitli suçlardan mahkum olan on binlerce şahıs yattıkları cezalar göz önünde bulundurularak özgür bırakılacak ya da cezalarında indirime gidilecek.
Hamaney aleyhine çarpıcı söz atan, yazı yazan yada toplumsal medyada bu tür paylaşımlarda bulunanlar da af kapsamına girecek.
Söz mevzusu aftan, “yabancılar için casusluk, yabancı haber alma servisleriyle direkt temasta bulunma, muharebe suçu işleme, kasten adam öldürme yada yaralama, askeri yada kamu tesislerini tahrip ve kundaklama, yıkıcı gruplara mensubiyet” şeklinde suçlardan yargı giyenler ile ikiden fazla sabıka kaydı bulunanlar faydalanamayacak.
Aftan faydalanacak şahıs sayısı yargı makamlarının yapacağı değerlendirme sonrası netleşecek.
Yaşamını kaybeden Mahsa Emini için aylarca şov düzenlenmişti
İran’ın başkenti Tahran’da 13 Eylül 2022’de “terbiye polisi” olarak malum İrşat devriyeleri tarafınca gözaltına alındıktan sonrasında rahatsızlanarak hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Emini 16 Eylül’de yaşamını yitirmişti.
Emini’nin ölümü üstüne memleketi Sakkız’da 17 Eylül 2022’de süregelen gösteriler, ülke geneline yayılarak yönetim karşıtı protestolara dönüşmüştü.
10 binden fazla gözaltına alınmış, 481 protestocu ölmüştü
Ülke genelinde aylar devam eden gösterilerde 10 binden fazla şahıs gözaltına alınmıştı.
Protestolar sebebiyle 1000’in üstünde şahıs yargılanırken 4 şahıs idam edilmişti.
Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü (IHR), 9 Ocak’ta yayımladığı raporda, Emini’nin ölümü sonrasında süregelen gösterilerde güvenlik güçlerinin müdahalesi sonucu 481 protestocunun öldüğünü aktarmıştı.
