ABD ziyareti esnasında Türkevi’nde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumartesi gününden bu yana yoğun bir dış ilişkiler trafiği yürüttüğünü söylemiş oldu. Amerikalı girişimcilere ülkemizin sunmuş olduğu yatırım fırsatlarını anlattığını belirten Erdoğan, “Türkiye ekonomisinin önümüzdeki dönemine dair yol haritasını kendileriyle paylaştık” dedi.
Gazze ve Lübnan’daki İsrail saldırılarına tepki gösteren Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsrail’in bir rüya gördüğünü belirtirken aynı rüyayı Hitler’in de gördüğünü hatırlattı.
Türkiye’nin ihtimaller içinde BRICS ve ASEAN üyeliğini de değerlendiren Erdoğan, “Her şeyden ilkin bizim BRICS ve ASEAN’da yer almamız, buralarda görünmemiz, inanıyorum ki bölgelerin aritmetiğini de değiştirecek. BRICS ve ASEAN bizim için bilhassa ekonomik iş birliklerimizi geliştirmek için fırsatlar barındıran yapılar” diye konuştu.
Erdoğan, ülke olarak ekonomik anlamda en zor günleri geride bıraktığımızı belirtirken, AK Parti’deki kurultay süreci ve anayasa tartışmalarına da değindi. Anayasanın ilk 4 maddesiyle ilgili çizgilerinin net bulunduğunu söyleyen Erdoğan, “AK Parti’de sözünü ettiğimiz değişiklik bir tekrardan doğuş hamlesidir” dedi.
Kara Harp Okulu’ndaki mezuniyet törenindeki bazı teğmenlerin kılıç çakma görüntüleriyle ilgili de konuşan Erdoğan “Bu işin içerisindekiler kimlerse bunların hak ettikleri cezayı almasını temin edeceğiz” diyerek noktayı koydu.
İşte Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarından öne çıkan satır başları;
“Kıymetli basın mensupları, kıymetli dostlar, sizleri en kalbi duygularımla, saygıyla selamlıyorum. Birleşmiş Milletler 79. Genel Kurulu’na katılmak suretiyle bulunduğumuz New York ziyaretimizi tamamlamak üzereyiz. İnşallah öğleden sonrasında gerçekleştireceğimiz ikili kabullerle ziyaretimizi başarıyla hitama erdirmiş olacağız. Cumartesi gününden bu yana oldukça yoğun bir programımız oldu. Ziyaretim vesilesiyle Birleşmiş Milletler Genel Kuruluna hitabımızın yanında birçok temas gerçekleştirdik, çeşitli etkinliklere iştirak ettik. Genel Kurul görüşmeleri öncesinde 22 Eylül günü fikir kuruluşu temsilcileriyle bir araya geldik. Aynı günün akşamında Türk Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesi TASK’ın geleneksel akşam yemeğine iştirak ettik. Türk-Amerikan toplumunun ülkemizin çıkarlarını müdafa noktasında yürüttüğü faaliyetleri takdirle takip ediyoruz.
“ÜLKEMİZDEKİ YATIRIM FIRSATLARINI ANLATTIM”
TAİK’in düzenlemiş olduğu 15. Türkiye Yatırım Konferansı’nda Amerikan iş çevreleriyle istişarelerde bulunduk. Amerikalı girişimcilere ülkemizin sunmuş olduğu yatırım fırsatlarını anlattım. Türkiye ekonomisinin önümüzdeki dönemine dair yol haritasını kendileriyle paylaştık. ABD son iki senedir en fazla ihracat yaptığımız ikinci, en fazla ithalat yaptığımız beşinci ülke oldu. İkili tecim hacmimiz geçtiğimiz yıl 30 milyar doları aştı. Toplam 100 milyar dolarlık tecim hedefimize iyi bir planlamayla ulaşabileceğimize inanıyoruz.
Kıymetli dostlar, biliyorsunuz ki bu yılki Genel Kurul genel görüşmeleri ‘asla kimseyi geride bırakmamak’ temasıyla yapılmış oldu. Dün meydana gelen açılış oturumunda Birleşmiş Milletler Genel Kuruluna hitap ederek, insanlığı güvenli ve müreffeh bir geleceğe kavuşturmak için atılması ihtiyaç duyulan adımlara değindim. Küresel sulh ve güvenliğin korunması açısından ehemmiyet taşıyan temel meselelere dair görüşlerimizi paylaştım. Gazze özelinde mevcut internasyonal sistemin ve kurumların asli görevlerini yerine getirme noktasında sınıfta kaldıklarını bir kez daha açıkça ifade ettim. İnsanlığın, mazlumların sesine kulak veren oldukca daha adil bir dünyada yaşamasının mümkün olduğuna işaret ettim. New York’ta bulunduğumuz sürede ek olarak oldukca sayıda ikili görüşme de gerçekleştirdik.
Bu çerçevede İran, Sırbistan ve Ukrayna, Maldivler Cumhurbaşkanları, Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı, Kuveyt Veliaht Prensi, Arnavutluk, Pakistan, Irak, Lübnan, Almanya, Hollanda, Yunanistan ve Ermenistan Başbakanları, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri ile bir araya geldik. Görüşmelerimizde ikili iş birliği mevzularımız ile bölgemizdeki krizleri detaylıca ele aldık. Gazze’de kötüleşen insani krizin üstünde bilhassa durdum. Yaklaşan kış mevsimi öncesinde Filistin’e yönelik yardımları ne olursa olsun artırmamız icap ettiğini, bunun için iş birliği içinde çalışmamız, İsrail üstündeki baskıyı yoğunlaştırmamız icap ettiğini tüm görüşmelerimde muhataplarıma ifade ettim. Sizler de aslına bakarsan an be an takip ediyorsunuz. İsrail tam da bizim aylardır uyardığımız şekilde Gazze’deki ateşi tüm bölgeye yaymak için her yola başvuruyor. Lübnan’a yönelik saldırılar bunun son olarak örneği oldu. Son bir haftada 600’ün üstünde Lübnanlı katledildi. Dünya sessiz kaldıkça ve Batılı ülkeler İsrail yönetimine tabanca desteği verdikçe, bu katliamlar maalesef devam edecek. Görüşmelerimizde bu tehlikeye dikkat çektik. Son aşama yoğun ve verimli bir dış ilişkiler trafiğiyle 79. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nu değerlendirmeye çalıştık. Yaptığımız görüşme ve temasların başta ülkemiz ve milletimiz olmak suretiyle, tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum. Teşekkür ediyor, şimdi sizi dinlemek isterim.
“BİRLEŞMİŞ MİLLETLER TARİHİNE BİR KARA LEKE OLARAK GEÇER”
SORU – 7 Ekim’in yıl dönümüne oldukca azca bir vakit kalmışken, Filistin’de 41 bin insanoğlunun ölümü ortadayken, Birleşmiş Milletler nezdinde İsrail’i engelleyecek somut bir adımın atılamamış olmasını, liderler düzeyinde ortak bir itirazın yükselmemesini iyi mi değerlendiriyorsunuz? İsrail Internasyonal Hakkaniyet Divanı’nda yargılanırken Netanyahu buraya geliyor. Genel Kurula iştirak etmesi, konuşma yapması umut ediliyor. Bu çelişkiye yorumunuz ne olur?
Filistin’de soykırım yapmış bir suçlunun Birleşmiş Milletler çatısı altında yer alabilmesi hakikaten bir utanç vesilesidir. Bu, vahşice katledilen bebeklerin, evlatların, annelerin, babaların Birleşmiş Milletler görevlilerinin, gazetecilerin ve daha nicelerinin hatıralarına ihanettir. Dün, bizim Birleşmiş Milletler Genel Kurulu konuşmamızın akabinde İsrail delegasyonunun tavırlarına dikkat ettiyseniz, oldukca acayip bir tavır içindeydiler. Bu sebeple kendilerini savunacak halleri yok. Duruşları aslına bakarsan bunu gösteriyor. Bundan dolayı biz herkesi tarihin doğru tarafında durmaya çağırdık ve çağırıyoruz. Mazlumla zalimi, katille maktulü ayıramayan ve her birine hak etmiş olduğu muameleyi yapamayan bir seviye, çürümeye yüz tutmuş anlama gelir. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu ya o katile hak etmiş olduğu benzer biçimde davranır ya da bu utanç verici durum Birleşmiş Milletler geçmişine bir kara kir olarak geçer. Maalesef olacak olan da budur. İsrail, Birleşmiş Milletler kararlarına zerre saygısı olmayan, Birleşmiş Milletler’in ilkelerini onlarca defa çiğnemiş bir devlettir. Bu şekilde bir devlete ihtiyaç duyulan dersi yazılı ve görsel materyallerle vermek, inanıyorum ki en mühim görevdir.
SORU – Birleşmiş Milletler 79 senelik tarihinde ilk kere kendi geleceğini masaya yatırıyor. Bu, bir anlamda Birleşmiş Milletlerin dünya düzeninde bir karşılığının olmadığının artık resmen kabul edilmiş olduğu anlamına geliyor. Siz ise 2005 yılındaki ilk hitabınızda, Birleşmiş Milletlerin düzeltim yapması, yapısını değiştirmesi icap ettiğini vurgulamıştınız. Aradan geçen 20 yılda Birleşmiş Milletlerin dünyanın adaletini ve barışını tesis edemediği bir kez daha ortaya çıkmış oldu. Gelinen bu noktayı iyi mi değerlendiriyorsunuz? Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da benzer bir eleştiride buluşmuştu geçtiğimiz günlerde. Gelecek tartışılıyor. Gelecek çoktan geçmiş olabilir mi?
Birleşmiş Milletler, savaşları önleme misyonunu yerine getiremeyen, hiç kimseye söz dinletemeyen, kendi görevlilerini dahi koruyamayan ve onları öldüren İsrail’den hesap soramayan bir pozisyondadır. Nitekim dün Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Gueterres ile yaptığımız görüşmede bana yitik rakamını verince hakikaten oldukca şaşırdım. Ciddi sayıda Birleşmiş Milletler görevlisi şu anda İsrail’in katliamlarına kurban gitti. Birleşmiş Milletler, güçlünün haklı olduğu bir düzene bekçilik icra eden bir yapıya dönüşmüş ve işlevselliğini yitirmiş durumdadır. Mevcut düzende Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin dokunulmaz beş üyesi, istediğini acımasızca yapabiliyor. Aslına bakarsan geçici üyelerin herhangi bir fonksiyonu yok. Konseye geçici üye olarak alınan devletler orada yönetim ediliyorlar. Peki bu sürekli üyeler nerelerden? Asya, Avrupa, ABD… Dini noktada da dünyada Müslüman ülkelerin sayısı belli, fakat Müslüman ülkelerden hiçbiri sürekli üyeler içinde yer almıyor. Şimdi Afrika sürekli üyelik istiyor. Peki Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde Afrikalıya yer var mı, yok. Japonya üyelik istiyor mu, istiyor. Peki yer var mı, yok. Avrupa’dan Almanya istiyor. Almanya’ya da yer yok. Türkiye olarak ikimiz de istiyoruz. Bizlere de yer yok. Niye? Türkiye olarak biz, Almanya, Japonya burada istediğini alamayan ülkeler konumunda. Biz haklı talebimize devam edeceğiz. Sayın Guterres de yaptığımız görüşmede bizlere hak verdi fakat bu hakkı teslim etmek benzer biçimde bir güçleri, bir imkanları da yok.
SORU- Birleşmiş Milletler hitabınızda da ifade ettiniz, İsrail, Gazze’den sonrasında Lübnan’a da saldırmaya başladı. Bunu, İsrail’in aslına bakarsak savaşı bölgeye yaymaya çalıştığına bir delalet olarak değerlendirdiniz. Bir de İran’ın İsrail’e vermek istediği yanıt hakkının mahfuz olduğuna dair yaklaşımı var. Bunu da katarak ihtimaller içinde bölgesel bir harp durumunda Türkiye’nin pozisyonu, durduğu yer iyi mi olur? Iyi mi bir aksiyon alır ya da almaz?
“LÜBNAN’IN GÜNEYİNİN TAHLİYESİNİ İZLEDİM. ÇOK ACIMASIZ BİR TABLO VAR”
Her şeyden ilkin burada oldukca ciddi bir travma yaşanıyor. Bu travmada acıyı çeken maalesef Lübnan halkı. Bugün Lübnan’ın güneyinin tahliyesini izledim. Fazlaca acımasız bir tablo var. Hepimiz at otomobillerinde ve çoluk çocuk bölgeyi boşaltıyorlar. Hakikaten canımız yanıyor. Bu kadar acımasız, bu kadar korkulu bir tabloyla bölgemiz karşı karşıya. 6 milyon nüfusu olan Lübnan’dan söz ediyoruz. Bu insanoğlu nereye, iyi mi kaçacaklar? Oralarda iyi mi yaşam sürdürecekler? Bunlar aç, açıkta, giyim kuşam yok araçlarında. Battaniyeleri, neleri buldularsa onları, yanlarına alıp bölgeyi terk ediyorlar. Bu Lübnan, rahmetli Refik Hariri’nin döneminde bir başka Lübnan’dı. Fazlaca daha zengindi, güçlüydü. Fakat şu anda artık o Lübnan kalmadı. Şimdi Lübnan’ın tekrardan kendine gelmesi için onlara imkanlar sağlayacağız, bu durumu tekrardan iyi mi aslına dönüştüreceğiz onu düşüneceğiz? Dileğimiz odur ki Lübnan bir an ilkin bu travmayı atlatsın. Bugünkü tv yayınlarında izlediğim kadarıyla Lübnan’ın durumu oldukca fena. Rabbim yar ve yardımcıları olsun.
“ZAMANINDA HİTLER DE BİR RÜYA GÖRMÜŞTÜ VE…”
Öteki taraftan İsrail bir rüya görüyor, o rüyasını gerçekleştirmek için bölgemizdeki halkların yaşamlarını kabusa çevirmeyi de göze almış benzer biçimde görünüyor. Zamanında Hitler de bir rüya görmüştü ve o da çeşitli milletlere mensup halklara karabasan yaşatmıştı. Neticede gördüklerinin bir rüya bulunduğunu net bir halde anlamış oldu. Er ya da geç günümüzün Hitleri Netanyahu da bu gerçekle karşı karşıya gelecek. Her insanın bir planı var fakat biz inanıyoruz ki Tanrı’ın da bir hesabı var.
OLASI BİR BARIŞ KONFERANSI TÜRKİYE’DE Mİ YAPILACAK?
SORU- Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy’i kabul etmiştiniz. Ukrayna Cumhurbaşkanı’nın daha ilkin ihtimaller içinde bir sulh konferansında aralarında Türkiye’nin de olduğu ülkelerle istişareler yapıldığını söylediğini biliyoruz. Ukrayna sulh konferansı ile ilgili mevzu gündeme geldi mi? Eğer bu şekilde bir durum olursa, ihtimaller içinde bir sulh konferansı Türkiye’de mi yapılacak?
Biz bu konferansın içinde yer almaya hazır olduğumuzu söyledik. Bu mevzuda gene aynı şekilde gerek Dışişleri Bakanı Hakan Fidan gerek haber alma teşkilatımız onlarla bağlantı halinde olacaklar. Dileğimiz odur ki bölgeye bu barışı getirebilme noktasında Türkiye olarak biz bu işin bir yerinde yer alırız. Biz Ukrayna-Rusya harbinde adil bir barışı kim bilir en oldukca arzulayan ülkeyiz. Elimizi taşın altına koymaktan çekinmedik ve sulh için çabalıyoruz. Bu savaşın dış ilişkiler ve diyalog kanalıyla sona ermesi mümkündür. Yeter ki sorunları bu yolla çözebileceğimize hem savaşan taraflar hem öteki erkek oyuncular inansın. Şu anda maalesef buna yakın değiliz. Biz hem Ukrayna hem Rusya tarafıyla görüşebiliyor olmamızı barışa giden yolda bir avantaj olarak görüyoruz. Bu sıkıntılı yolu yürüyebilir ve hedefe ulaşabilirsek, insanlığa büyük hizmet etmiş olacağız. Taraflar kışkırtmaları, silahlanma yarışını, insanların değil silahların konuşmuş olduğu bir düzeni terk etmeden, sulh umudu somut bir halde doğmayacak. Fakat biz yılmadan o umudu aramayı sürdüreceğiz. Gayretleri artıracak ve daha oldukca çalışacağız.
SORU- Görevden ayrılan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg veda konuşmasında “Güneyde Türkiye olmadan Avrupa Kıtası’nın güvenliği öngörülemez, olanaksız” diye bir izahat yapmış oldu. Bu açıklamayı iyi mi değerlendirdiniz? Avrupa Türkiye’nin yeterince kıymetini biliyor mu? Oranın bakışını iyi mi değerlendiriyorsunuz?
Ben Sayın Stoltenberg’e hakikaten görevi süresince Türkiye’yle olan münasebetlerini en ideal şekilde sürdüren bir Genel Yazman olarak bakıyorum. NATO Genel Sekreterliği süresince bunu başarıyla sürdürdü. Türkiye’yle münasebetlerinde de hiçbir vakit negatif bir çizgi çizmedi. Sayın Rutte ile bakalım bu durum iyi mi devam edecek? Yeni Genel Yazman Mark Rutte ile de Hollanda Başbakanlığı süresi içindeki dostluğumuz iyiydi. İnşallah NATO Genel Sekreterliği’nde de bu dayanışmayı, bu birlikteliği gene devam ettiririz. Kurucu değerlerinden uzaklaşan ve onlara haiz çıkamayan internasyonal kuruluşlar ve ittifaklar yozlaşır. Bu temel arızayı gideremezlerse artık ana görevlerini dahi yapması imkansız hale gelirler. NATO eğer “çoğumuz birimiz, birimiz çoğumuz için” ilkesini “çoğumuz bazılarımız için, bazılarımız çoğumuz için” benzer biçimde bir forma dönüştürme tehlikesi ile karşı karşıya gelirse o yozlaşma adım atar. Bunun için tedbirler almak ve zaman geçirmeden uygulamak gerekir. Hele mevzu güvenlik benzer biçimde dirimsel bir husus ise ilkelerden milim sapma olmamalıdır. Türkiye, NATO içinde yükümlülüklerinin de sorumluluklarının da bilincinde olan ve bu tarz şeyleri eksiksiz yerine getiren güvenilir bir müttefiktir. Türkiye’nin NATO için ne kadar kıymetli bulunduğunu Avrupa’nın bilmiş olduğu sadece bazen bunu göz ardı ettiğini görüyoruz.
ABD SEÇİMLERİ | “TEMENNİM ODUR Kİ GELEN GİDENİ ARATMASIN”
SORU- Kasım ayında malum ABD Birleşik Devletleri seçime gidiyor. Türkiye-ABD arasındaki ilişkilerde malum problemler bulunuyor. Bilhassa terör örgütüne verdiği destek aralıksız sürüyor. Bu aşamada başkanlar değişiyor fakat bu müttefikliğe yakışmayacak tavırlar değişmiyor bir halde. Seçim sonu beklentiniz nedir? Şu demek oluyor ki Donald Trump yada Kamala Harris, yeni başkanla birlikte iyi mi bir değişiklik yaratabilir bu şekilde bir değişiklik olur bu? Mesela F-35 programına tekrardan dönüş olabilir mi?
Temennim odur ki gelen gideni aratmasın. Bu sebeple, ABD’da F-35 konusunu biz yalnız Sayın Donald Trump döneminde yaşamadık, sonrasında da devam etti. Hepsi de bizlere bu hayal kırıklığını yaşattı. Cumhuriyetçiler de yaşattı, Demokratlar da… Şimdi yeni süreçte bunun sürüp sürmeyeceğini göreceğiz. 1 milyar 450 milyon dolar alacağımız var. Bu o şekilde bu şekilde bir sayı değil. Şimdi bu alacağımızı öğrenim etme noktasında da adımlarımızı atmaya devam edeceğiz. Tüm bunlarla birlikte Kasım seçiminin neticesi ne getirecek ne götürecek? Bunu da görmemiz lazım. Hepimiz bu işin sonucunda temennim odur ki Türkiye -ABD arasındaki ilişkileri de buna gore yine teraziye koyacağız. Adımlarımızı da ona gore atacağız. Umarız netice hayırlı olur.
SORU- Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’la bir görüşmeniz oldu. Paşinyan bugüne dek verdiği mesajlarda hem Türkiye ile hem Azerbaycan ile ilişkileri daha ileri bir seviyeye çıkarma noktasında arzulu bulunduğunu ifade ediyor. Dün meydana gelen görüşmenizde bilhassa Zengezur Koridoru’nu dikkate alarak Türkiye-Ermenistan ilişkileri ve Türkiye-Azerbaycan ilişkileriyle daha ileri bir noktaya geçirebilecek kararlar alınabilir mi?
Sayın Paşinyan’ın yaklaşımına baktığımız vakit negatif bir havada görünmüyor. Türkiye olarak bizlerden Ermenistan-Azerbaycan arasındaki sulh anlaşmasını, rahatlık içinde komşular olarak yaşamalarını bir an ilkin sağlamamızı istiyorlar. Ikimiz de aslına bakarsan bunun peşindeyiz, bunun gayreti içerisindeyiz. Temennim odur ki, Azerbaycan-Ermenistan arasındaki bu gelişimleri inşallah peyderpey halledelim, çözelim ve Azerbaycan-Ermenistan arasındaki bu sıkıntıları aşmak suretiyle artık yola revan olalım. Bu sebeple her iki taraf aslına bakarsak barıştan yana. Şu anda Azerbaycan bu şekilde bir beklentinin, gayretin içinde. Ermenistan’da da bunu gördük. Hepimiz oluşacak rahatlık ve sulh ikliminin hepimiz için en iyisi olacağını düşünüyoruz. Ermenistan ile Azerbaycan barışı iki ülke için de yeni fırsatlar ve kazançların kapısını aralayacaktır. Türkiye ile Ermenistan arasındaki normalleşme süreci de bu sulh sürecinin pozitif yönde neticelenmesi ile olumlu istikamette etkilenecektir.
SORU- Son süreçte Türkiye’nin BRICS benzer biçimde Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği benzer biçimde değişik alternatif küresel ortaklıklar içine girmek noktasına gayretlerini arttırdığını görüyoruz. Dışişleri Bakanımızın da bu yönde gezileri, açıklamaları oldu. Sizin de gelecek ay BRICS zirvesine katılmanız söz mevzusu sanıyorum. Bu anlamda yabancı basında bazı eleştiriler okuduk, NATO üyesi olan Türkiye’nin, BRICS üyesi olmasına dair eleştiriler okuduk. Bu anlamda BRICS’e üye olmak noktasında pozitif yönde ya da negatif gördüğünüz öngörüleriniz nedir?
“BRICS VE ASEAN BİZİM İÇİN FIRSAT”
Her şeyden ilkin bizim BRICS ve ASEAN’da yer almamız, buralarda görünmemiz, inanıyorum ki bölgelerin aritmetiğini de değiştirecek. Fazlaca daha değişik bir yapının inşasına vesile olacak. Orta Asya, Rusya, Baltık bölgesi ya da Uzak Doğu ile ilişkilerimiz kadar Kıta Avrupası ve ABD ile de bağlarımızın bulunduğunu bir kenara koyamayız. Aynı şekilde Arap coğrafyası ve Körfez ülkeleriyle köklü bir geçmişimiz bulunurken Afrika ile de yakın ilişkilerimiz mevcut. Netice itibariyle bulunduğumuz coğrafya ve binlerce senelik geçmişimiz bizi böylesine çeşitli bir ortaklık mimarisi oluşturmak için teşvik ediyor. Biz bir NATO ülkesiyiz diye Türk dünyası ve İslam dünyası ile bağlantımızı kopartamayız. BRICS ve ASEAN bizim için bilhassa ekonomik iş birliklerimizi geliştirmek için fırsatlar barındıran yapılar. Bu yapıların içinde yer almak NATO’dan caymak anlamına da gelmiyor. Bu ittifak ve iş birliklerinin, bilhassa birbirinin alternatifi bulunduğunu düşünmüyoruz. Bugünün dünyasında bazı internasyonal gerilimler olsa da soğuk harp süreci oldukca geride kaldı. Bizlere “BRICS’e ya da başka bir yapıya girmeyin” diyenlere bakmış olduğunuzda senelerdir parçası olmak için çalıştığımız Avrupa Birliği’nin kapısında bizi senelerce bekletenlerle aynı kişiler. Biz bunlara bakarak asla geleceğimizi belirleyemeyiz.
YENİ ANAYASA TARTIŞMALARI
SORU- Yeni Anayasanın zorunluluk bulunduğunu her fırsatta ifade ediyorsunuz. İlk 4 maddenin de Cumhur İttifakı’nın kırmızı çizgisi bulunduğunu söylediniz. Sadece muhalefetin çeşitli gerekçelerle sürece katılmama benzer biçimde bir direnci var. Muhalefetin bu ısrarlı uzlaşma arayışınızda samimi davranacağını düşünüyor musunuz?
Muhalefetin bir kere başta bu ilk 4 madde olmak suretiyle, bu mevzularda aslına bakarsan herhangi bir ciddiyeti söz mevzusu değil. Onlar bunu bir tek söylerler. Fakat bu aşamada iktidar ne söyler ne düşünür, bu şekilde bir düşünceleri yok. Biz Cumhur İttifakı olarak bu mevzuda durduğumuz yerdeyiz, kararlıyız ve aynı kararlılıkla yolumuza devam ediyoruz. Türkiye’yi geleceğe, dönemin gereklerine uygun, sivil, kapsayıcı, özgürlükçü yeni bir anayasa ortaya koymadan hazırlayamayız. {Hiç de} çekinmemeliyiz. Bakın dünya hızla değişiyor. 45-50 yıl öncesinin bakış açısıyla, üstelik darbeciler tarafınca kaleme alınmış, yamalı bohçaya dönmüş bir anayasa ile bu değişime ayak uydurmak mümkün değil. Bizim oldukca diri, yeni bir anayasa ile geleceğe yürümemiz lazım. Mevzuyu ilk 4 maddeye sıkıştırmadan, “Biz iyi mi bir anayasa yapmalıyız?” sorusuna odaklanmalıyız. Bizim anayasanın ilk 4 maddesiyle herhangi bir sorunumuz söz mevzusu değil. Tüm bunlarla birlikte anayasanın satırları içinde dolaşan darbeci zihniyetle bizim problemimiz var. Ülkemizin gençlerinin geleceğini inşa edecek, onları dünya ile rekabete hazırlayacak vizyoner bir anayasaya bizim ihtiyacımız var. Biz bunu yapacağız. Aslına bakarsan Cumhur İttifakı olarak Milliyetçi Hareket Partisi hazırlıklarını yapmış oldu. Biz aynı şekilde hazırlıklarımızı yaptık. Bu hazırlıkları birbiriyle bütünleştirerek yolumuza inşallah devam edeceğiz. Kuvvetli bir anayasayı inşallah oluşturacağımıza inanıyorum.
SORU- 30 Ağustos’ta yaptığınız konuşmada iç cepheye vurgu yaptınız ve dediniz ki; “Ekonomik zorluklar, günlük siyasetteki tartışmalar bizlere kalıcı zarar veremez. Sadece iç cephemizde bir gedik açılırsa bu son aşama maliyetli olur ve çoğumuz kaybederiz” dediniz. İç cepheyle ilgili milletimize mesajınız ne olacaktır?
İç cephe bizi biz icra eden değerlerdir. Biz aynı şeye sevinme, bunun yanında aynı şeye üzülme, aynı şiirde duygulanma, aynı marşta göğsümüzün kabarabilmesi halini hep beraber yaşamalıyız. Tüm bunlarla birlikte iç cephe hedeflerimiz, bizim Kızıl Elmamızdır. 30 Ağustos konuşmamda ağırlıklı olarak bunun üstünde durdum. Bizi o hedeflerden vazgeçirmeye, bizi yılgınlığa düşürmeye, bizi usandırıp umutsuzluk girdabına sürüklemeye çalışanlar, işte o iç cepheyi hedef alıyor. Biz o iç cepheyi çökerttirmeyiz. Orada oldukca kararlıyız. Tüm bunlarla birlikte şunu bir kere demeliyiz. Güçlük mu var, aşarız. Mesele mu var, çözeriz. Sorun mı var, beraber üstesinden geliriz. Düştük mü, birbirimize tutunur tekrardan kalkarız. Renklerimiz, şeklimiz değişik olabilir fakat bir araya gelir en benzeri olmayan motifi oluştururuz. İşte iç cephemizi çökertmeyi amaçlayanların odaklandığı yer bu ruh. Bu ruhu paramparça etmeye çalışıyorlar. Tekrar birbirimize tutunmayalım. Kendi kapsüllerimizde herkesten ayrı köşelerde yaşam tüketip, yok olalım istiyorlar. Biz bunlara bu fırsatı da kesinlikle vermeyeceğiz. Kararlılıkla yolumuza devam edeceğiz.
EKONOMİDEKİ SON DURUM
SORU- Türkiye’nin Haziran 2023’ten bu yana uyguladığı iktisat programı içeride ve dışarıda yakından takip ediliyor. Programın internasyonal alandaki takibinin mühim geri dönüşlerinin başlangıcında da normal olarak bu kredi derecelendirme kurumlarının not artışları geliyor. Son olarak geçen açıklamış olduğu not artışının arkasından 1 Kasım’da Standart and Poors’dan da bir not artışının gelebileceğine dair mesajlar var. Dolayısıyla iktisat programının performansı seyri mevzusundaki görüşlerinizi merak ediyorum.
Ekonomide artık zor dönemleri geride bırakıyoruz. Uyguladığımız programın başarısını artık bizlerden oldukca internasyonal kuruluşlar ortaya koyuyor. Bizim şu an odaklandığımız mevzu, milletimizi zorlayan enflasyon meselesidir. Enflasyonu dizginlemeyi başladık ve kalıcı dezenflasyon sürecini başlattık. Enflasyonda anlık değil, ayakları yere sağlam basan bir gerileme görüyoruz ve bu hızlanarak devam edecek. Vatandaşımız enflasyondaki bu gerilemeyi hissetmeye başladı ve önümüzdeki dönemde daha süratli bir halde bunu görecekler. Fırsatçılarla mücadelemizi de emin bir halde sürdüreceğiz. Onlara göz açtırmayacağız. Hedeflerimizi tutturduk ve yolumuza disiplinli bir halde devam ediyoruz. Üstelik bu tarz şeyleri çevremizdeki karışıklıklara ve istikrarsızlık kaynaklarına karşın başardık. Yola da bu şekilde devam ediyoruz.
“SÖZÜNÜ ETTİĞİMİZ DEĞİŞİM BİR YENİDEN DOĞUŞ HAMLESİDİR”
SORU- Benim sorum AK Parti’ye ilişkin olacak. Kurultay sürecini başlattınız ve oldukca kuvvetli bir değişiklik sinyali veriyorsunuz. Neyi ve neleri değiştirmeyi düşünüyorsunuz? Bir de 15 Temmuz’dan sonrasında sivil asker ilişkileri bilhassa de silahlı kuvvetlerin demokratik dönüşümü mevzusunda oldukca mühim adımlar attınız fakat çok açık ki bir ikinci aşama düzeltim bir ihtiyaçta Ankara’daki son kılıç çatma hadisesinden sonrasında ortada duruyor benzer biçimde. Bu aşamada da bazı tedbirler alacak mısınız?
Biz Türkiye’ye 23 senedir yeniyi konu alıyor ve yeniyi sunuyoruz. O yeninin içinde bizi biz icra eden değerlerimiz en taze halde yer ediniyor. Hazreti Mevlana’nın söylediği benzer biçimde pergelimizin bir bacağı işte o değerlerde durağan(durgun), öteki bacağımız alemi dolaşıyor. Biz, milletin mesajını en doğru halde okuduk, o mesajı gereğini yerine getirmek için değişiklik diyoruz. Sözünü ettiğimiz değişiklik bir tekrardan doğuş hamlesidir. Yunus’un söylediği benzer biçimde “Her dem tekrardan doğarız. Bizlerden kim usanası?” Biz şimdi bunun gereğini yerine getiriyoruz.
KILIÇ ÇATMA OLAYI | “HAK ETTİKLERİ CEZAYI ALMASINI TEMİN EDECEĞİZ”
Kılıç meselesine ulaşınca, bu sorun birkaç kendini bilmezin ne yazık ki ortaya koyduğu bir karmaşaydı. Şu anda gerek Ulusal Müdafa Üniversitesi, gerek Kara Kuvvetleri Komutanlığı, gerekse Ulusal Müdafa Bakanımız, ortaklaşa çalışmalarını sürdürüyorlar ve bu işin içerisindekiler kimlerse bunların hak ettikleri cezayı almasını temin edeceğiz. Burası kendini bilmezlerin at oynattığı bir meydan değil. Biz bu kendini bilmezlerin at oynattığı meydana ülkemizi kesinlikle bırakamayız. Buna gore de adımımızı atacağız. Müdafa Bakanımız ve Müdafa Üniversitemizin başındaki hocamızla bir araya geldik, görüşmelerimizi yaptık ve inşallah en kısa zamanda bu işi neticeye ulaştıracağız.”